Mreža asocijacija lokalnih samouprava Jugoistočne Evrope (NALAS)

Kratak opis projekta

Naziv: Izgradnja kapaciteta Mreže asocijacija lokalnih samouprava Jugoistočne Evrope (NALAS)
Nalogodavac: Savezno ministarstvo za ekonomsku saradnju i razvoj (BMZ)
Država: Albanija, Bosna i Hercegovina, Bugarska, Crna Gora, Hrvatska, Kosovo, BJR Makedonija, Moldavija, Rumunija, Slovenija, Srbija, Turska
Politički nosilac: Mreža asocijacija lokalne samoupraveh vlasti Jugoistočne Evrope (NALAS)
Ukupno trajanje projekta: 2010 do 2015

Content Image

Polazna situacija

Tema lokalne samouprave je još uvijek nova u Jugoistočnoj Evropi. Kada je riječ o decentralizaciji, zemlje Zapadnog Balkana stoje pred zajedničkim izazovima kako bi ojačali lokalnu demokratiju i ispunili uslove za dalje približavanje EU: jača orijentisanost lokalnih samouprava prema potrebama građanstva, bolja opremljenost opština pravnim i finansijskim resursima, te jačanje asocijacija lokalnih samouprava u cilju pružanja odgovaraućih savjetodavnih usluga svojim članicama-opštinama i zastupanje sopstvenih interesa pred svojim vladama.

Osnivanje Mreže asocijacija lokalnih samouprava Jugoistočne Evrope NALAS 2001 bilo je odgovor na navedene izazove, a istovremeno je trebalo doprinijeti jačanju mira i stabilnosti. Zadatak Mreže je da promoviše proces regionalne saradnje između 16 asocijacija lokalnih vlasti iz zemalja regiona, da izgradi kompetencije, resurse i institucionalne kapacitete (Capacity Development) za dalju decentralizaciju, kao i da podrži lokalne samoupravei njihove asocijacije prilikom zastupanja svojih interesa.

Cilj

NALAS se razvio u održivu mrežu koja efikasno podržava razvoj opština u matičnim zemljama članica -asocijacija.

Način djelovanja

Projekat se orijentiše prema aktuelnoj NALAS strategiji, njenim ciljevima i oblastima djelovanja:

  •  jačanje članica-asocijacija u zemljama regiona u procesu decentralizacije;
  •  jačanje zastupanja interesa opština Jugoistočne Evrope pred Evropskom unijom i Savjetom Evrope;
  •  institucionalana i finansijska održivost NALAS-a;
  •  jačanje lokalne samouprave u pružanju usluga orijentisanih prema potrebama građanstva.

Projekat podržava NALAS posredstvom regionalnih i međunarodnih eksperata. Ekspertske radne grupe koje dobra iskustva iz regije pripremaju i stavljaju udruženjima na raspolaganje, omogućavaju zajedničko učenje. Zajednice se Mreži mogu obratiti sa pitanjima vezanim za komunalne politike, koje će asocijacije-članice odgovoriti u roku od sedam dana (Quick Response Programme). Neposredna razmjena iskustava među pojedinačnim asocijacijama omogućena je kroz uzajamne posjete (Shadowing Programme).

Nove saradnje i veći stepen vidljivosti doprinose jačem međunarodnom pozicioniranju, te od NALAS-a čine pouzdanog i cijenjenog partnera i izvan regiona.

U međuvremenu, NALAS je institucionalno postao dobro etablirana mreža. Eksperti pomažu u stvaranju efikasnih struktura za saradnju, dalji razvoj i implementaciju NALAS-ove strategije i usklađivanje procesa, tako da se informacije i znanje mogu bolje identifikovati i širiti. Takođe se I politička dimenzija NALAS-a kao mreže asocijacija lokalnih samouprava iz 12 različitih država mora uzeti u obzir i taj potencijal iskoristiti na najboli mogući način. Za obezbjeđenje finansijske održivosti Mreže, projekat zajedno sa NALAS-om razvija nekoliko strateških opcija.

Projekat je u periodu od 2011. do 2013. godine implementirala konsalting firma PEM GmbH iz Dizeldorfa.

Rezultati

U šest tematski podijeljenih ekspertskih radnih grupa, NALAS djeluje u oblastima urbanog planiranja, finansijske decentralizacije, energetske efikasnosti, održivog turizma, organizacionog razvoja i upravljanja otpadom i vodama. Na taj način je Mreža mogla da proširi saradnju i transfer znanja između svojih članica-asocijacija, kao i da izradi nekoliko publikacija koje su objavljene, između ostaloga, i na web-stranici NALAS-a.

Quick-Response- i Shadowing-programi postali su etablirani, višestruko traženi instrumenti.

NALAS se pozicionirao i na međunarodnom planu. Takođe, NALAS koordinira aktivnosti vezane za dobro upravljanje u okviru nove regionalne strategije SEE 2020 izrađene od strane Savjeta za regionalnu saradnju (RCC). Međunarodna vidljivost povećana je pomoću Sajma opština i gradova NEXPO. Prvi NEXPO organizovan je 2011. godine u Sarajevu. Više od 2.000 posjetilaca i mnogobrojne radne grupe promovisale su zajedništvo među komunalno-političkim akterima regiona. Pored toga je NEXPO 2013 u Rijeci i Opatiji omogućio direktni dijalog između opština i privatnog sektora.

Uvedeni su novi instrumenti za planiranje i admistrativne procedure, a članice-asocijacije su svoja dobra iskustva stavile na raspolaganje opštinama iz regiona. Pružanje komunalnih usluga uz učešće građanstva, te bolje pregovaračke pozicije nacionalnih asocijacija lokalnih samouprava nasuprot svojih vlada su teme na kojim se kontinuirano radi u radnim grupama, čime se doprinosi jačanju opština. "Sofijskom deklaracijom o podsticanju političke neutralnosti i nezavisnosti asocijacija lokalnih samouprava" (2010) i zajedničkom deklaracijom "Lokalne samouprave pred izazovom budućnosti“, NALAS i njene članice se i dalje uspješno zalažu za lokalnu demokratiju i decentralizaciju.