Tín chỉ Carbon cho hệ thống Nông lâm kết hợp ca cao ở Việt Nam - Cảm Hứng Vươn Xa
Tôi tới Buôn Ma Thuột vào một ngày nắng đẹp cho chuyến công tác đầu tiên với vai trò thực tập sinh cho dự án ReCoPro. Chúng tôi tổ chức một buổi tọa đàm để nâng cao nhận thức và cung cấp các hướng dẫn để xây dựng một dự án tín chỉ các bon cho hệ thống nông lâm kết hợp có cây ca cao. Trước buổi tọa đàm, tôi được chị đồng nghiệp dẫn đi thăm vườn ca cao trong lòng thành phố và có dịp nghe những câu chuyện thực tế ở vùng dự án. Là một trong những vùng trồng ca cao quan trọng của cả nước, Đắk Lắk thu hút nhiều dự án phát triển về ca cao. Trong chuyến công tác, tôi hiểu rõ hơn các hoạt động thực địa của dự án, gặp gỡ những người trước giờ tôi mới chỉ có dịp gặp qua màn hình.
Với niềm yêu thích với chủ đề này và những kinh nghiệm về tín chỉ các bon trong ngành tài chính, tôi nhận thấy nhiều sự khác biệt thú vị về góc nhìn trong buổi tọa đàm này. Nếu như trong tài chính, tín chỉ các bon là công cụ các thể chế tài chính phát hành để trao đổi, thì trong nông nghiệp, nó chính là từng cái cây, thửa đất người nông dân canh tác, trực tiếp tác động tới năng suất và mùa vụ của người nông dân. Vậy nên, tôi có thể thấy những ánh mắt chăm chú, đôi khi là cau mày với các ý tưởng thử thách mới, những trang giấy ghi chú dài, và cả những lời bàn luận sôi nổi.
Trong buổi tọa đàm, đại diện Sở NN và PTNT tỉnh Đắk Lắk trình bày về công việc của ông và những nỗ lực hỗ trợ nông dân chuẩn bị sẵn sàng trước khi triển khai các dự án tín chỉ các bon. Với vị trí là nhà quản lý và cũng là cầu nối với người dân, qua buổi tọa đàm, ông nhận thức được vai trò của cơ quan quản lý trong việc điều phối xây dựng dự án. Ông kì vọng hướng dẫn kĩ thuật được chia sẻ trong tọa đàm sẽ giúp người dân có được sự chuẩn bị kĩ càng để có thể thành công tham gia vào thị trường các bon nội địa và cũng như bước ra thị trường thế giới.
Chia sẻ từ chị Nhi, cán bộ Trạm Khuyến nông huyện Krông Ana, cũng khiến tôi thêm phần ngưỡng mộ những người làm cầu nối với bà con nông dân như chị. Luôn tươi cười và nhiệt huyết trong việc hỗ trợ bà con, chị muốn đẩy mạnh các hoạt động nông nghiệp ở địa phương, như giảm khí mê-tan trong canh tác lúa nước, cũng là lĩnh vực có tiềm năng về tín chỉ các bon. Việc xây dựng được dự án tín chỉ các-bon đòi hỏi sự hợp tác giữa nhiều bên, từ cấp quốc tế, quốc gia, cho tới từng địa phương. Tuy nhiên, các địa phương gặp nhiều khó khăn về thông tin và kết nối với các đơn vị khác, cũng như rào cản ngôn ngữ và các quy chế, thủ tục. Vậy nên với chị Nhi, buổi tọa đàm thực sự là cơ hội quý giá vì vừa mang lại thông tin và kiến thức mới, vừa mở ra cơ hội kết nối chị với địa phương khác và các dự án phát triển. Buổi tọa đàm giúp chị hiểu thêm về các yêu cầu và quy trình chứng nhận tín chỉ các-bon trong nông nghiệp, các bước cần thực hiện để từng bước xây dựng một dự án các bon. Chị vui vẻ nói trước khi ra về, “Vậy chị cứ thử triển khai trước ở địa phương nhé”.
Đối với dự án, buổi tọa đàm có vai trò kết nối, gợi mở, khởi nguồn cho những cơ hội sau này, giúp người tham gia có được những thông tin cơ bản để tìm tòi, nghiên cứu thêm. Mới chỉ bắt đầu sự nghiệp của mình, tôi có cơ hội hiểu hơn về cách tôi có thể làm để hỗ trợ người dân và đời sống của họ. Chúng tôi không hỗ trợ tài chính cho người dân, nhưng mang tới công cụ giúp người dân làm chủ cuộc sống của mình: thông tin, sự kết nối và kiến thức. Tôi đã thực sự được truyền cảm hứng để trở thành một phần của hành trình này, và hy vọng nó sẽ còn được tiếp tục trong tương lai, cho tới khi bà con được trao quyền để tạo nên một tương lai tốt đẹp và bền vững hơn cho bản thân và cho Trái Đất này.
Dự án "Sản xuất ca cao tái sinh để hỗ trợ phát triển sinh kế ở Việt Nam" (ReCoPro) được triển khai bởi GIZ Việt Nam, Puratos Grand-Place Việt Nam và các đối tác trong khuôn khổ develoPPP - chương trình tài trợ của Bộ Hợp tác và Phát triển Kinh tế Liên bang Đức (BMZ).
Bài viết này được thực hiện bởi Minh Anh, thực tập sinh đã tham gia dự án ReCoPro từ tháng 12 năm 2023. Minh Anh có nền tảng về Quan Hệ Quốc Tế và Kinh Doanh Quốc Tế và rất mong muốn tìm hiểu thêm về việc hỗ trợ nông nghiệp bền vững tại Việt Nam.
